Wellington, Te Papa museum

Helaas was de WIFI onder de maat. Althans dat veronderstellen wij. De blog over de Tongariro Alpine Crossing kon niet integraal worden verstuurd. Zelfs niet in delen. Daarom nog deze nabrander en tegelijk ook ons museumbezoek in Wellington van gisteren. Hopelijk lukt het nu.

Zoals gezegd! Karinke is ongelukkig gevallen op haar voorhoofd en neus en zij zat onder het bloed. Zij kon gelukkig toch weer opstaan en verder.
Een voorbijganger heeft nog een pleister op haar neus geplakt. Maar het was onvoldoende, want het bloed bleef toch nog wat stromen. We hebben samen hand in hand de laatste meters afgelegd ( ca. een half uur nog, wat Karinke gelukkig goed afging ) en werden toen opgevangen door een Nederlands stel. Hij is waarnemend huisarts en gaf aan dat de wond moest worden gehecht. Jenny, de chauffeuse van de bus, die ons opwachtte, belde alvast met de receptie van de campsite en zij namen contact op met het dichtstbijzijnde ziekenhuisje, ongeveer 1 klein uur rijden vanaf de camping.
Kortom, 3 uur na de val zaten wij in de Emergency en kon Karinke pas echt goed onderzocht worden. Dr. Graham constateerde dat er geen interne bloedingen in de neus holtes waren. Geen risico wat dat betreft, alhoewel je toch nog 48 uur van alles in de gaten moet houden. Een tetanus injectie en 8, ik herhaal 8, hechtingen en de dokter zei ons dat wij onze vakantie gewoon kunnen vervolgen. Wel moeten wij over een week ergens aanleggen bij een medical center om de hechtingen eruit te laten halen. De verwachting is dat de zwellingen, bloeduitstortingen , en verkleuringen in het gezicht nog wel een maandje zichtbaar zullen zijn.

Karinke houdt zich moedig, maar zij heeft wat morele ondersteuning nodig. Ik hoop dat de trouwe lezers haar een hart onder de riem willen steken. Een bemoedigende reactie op de blog, een Appje of desnoods een mailtje aan Karinke zal haar zeker steunen.
Gelukkig is Karinke de eerste 48 uur zonder problemen door gekomen. Oftewel, het gaat weer de goede kant op. Tot zo ver Tongariro!!

Een paar dagen later naar Wellington geweest. ( Vandaar nemen wij de Interislander naar het Southern Island. Daar hopen wij ca. 5 weken rond te reizen).
Wij hebben in Wellington een prachtig en belangrijk museum bezocht, het Te Papa museum, waar het verhaal gedaan wordt van de Maori's en de emigratie naar NZ.
Het is zelfs gratis toegankelijk, want het verhaal moet worden verteld en iedereen moet hiervan weten, althans de NZ people.

Wij hadden veel geluk met een gids, die prachtig kon vertellen.
(Denk aan je meest favoriete leraar en die geeft dan ook nog eens je meest favoriete vak, i.c. geschiedenis.)
Hij was een ex-universitair docent en tegelijk Maori. Alhoewel, hij had ook Schots, Deens en Iers bloed en heeft in al die landen zelfs gewoond en de talen geleerd. Maar hij beschouwt zichzelf als Maori en spreekt en denkt het liefst in die taal. Nochtans was zijn Engels beter dan menig Engelsman spreekt en dus op de voet te volgen.

Gord u aan, want ik ga los met een stukje geschiedenis.
Ruim 250 jaar geleden zette James Cook, na Abel Tasman ( die al meer dan 100 jaar daarvoor NZ ontdekte) voet aan wal. Hij wilde NZ koloniseren, maar liep de oorspronkelijke bewoners ( die daar sinds ca. 1.000 AD, zeg maar vanaf de Middeleeuwen woonden) tegen het lijf.
Daarvan woonden er toentertijd ca. 100.000 in heel NZ. En dat was het dan.
Die ontmoeting was een hele schok. Die oorspronkelijke bewoners dachten dat er Aliens waren binnengevallen. In reactie op de vraag van de Britten wie zij waren antwoordden zij dat zij "normale mensen" waren, oftewel Maori's.
Want dat betekent "Maori". Normale mens. Vandaar.
(Alhoewel, je kan daar nog een boom over opzetten als je hen ontmoet, geheel getatoeëerd tot de wenkbrauwen aan toe en als je hen dan hun "war dance" de "Haka" ziet doen. Uiteraard met de tong ver uitgestoken en grote ogen opgezet).

Enfin, in 1840 werd er dan een "treaty" opgesteld in het Maori en in het Engels. Daarin werden de onderlinge verhoudingen geregeld. Maar de werkelijkheid is dat de Engelsen een beetje kort door de bocht gingen en hun eigen uitleg gaven aan de afspraken. Die te ruime interpretatie werd gauw in het Engels neergepend.
En dan graag bij het kruisje tekenen.
De Maori bleken te goed van vertrouwen en waren wat naïef. Immers, hun uitleg en begrip was niet dezelfde als die van de kolonisator. Die lieten hen tekenen dat de Britten de soevereiniteit kregen en alle zeggenschap. Maar dat was niet echt op voet van gelijkwaardigheid, waarvoor de Maori dachten te tekenen.
Daarbij komt dat de Maori zich geheel aan de treaty hebben willen houden.
Voor de Maori was de treaty na de bijbel het 2e heilige schrift.
Daar hadden die Engelsen alweer hele andere ideeën over en zij veegden er hun broek mee af als dat zo uit kwam.
Hun wil was wet en zij wilden dat wel afdwingen als het moest. Tot op de dag van vandaag zijn Maori' s doende om, in overleg met de autoriteiten en zonodig via de rechter, nakoming af te dwingen van de treaty, zoals die bedoeld was en in twee talen was opgeschreven. En dus niet alleen uitgaan van de versie, die de toenmalige kolonisators het beste uit kwam.
Daarin zijn ze wonderwel geslaagd. Maori's zijn er veel beter afgekomen door die aanpak dan bijvoorbeeld de Aboriginals.

Maar inderdaad je moet oppassen met die Britten. Gelukkig is het koningin Elisabeth geweest die ergens in 1996 aan alle " enslaved people" in Amerika en overal elders op de wereld haar "apologies in the name of the Crown" heeft gegeven.
De gids toonde zich ontroerd toen hij die daad van Elisabeth memoreerde.
Dat was geen kleinigheidje. Integendeel. Zij had blijkbaar goed door dat er te vaak een loopje is genomen met al die mensen, die eventjes 2e rangs burgers gemaakt werden in hun eigen land. Je zou er bijna op je oude(re) dag communist van worden. Schandalige praktijken.

Trouwens, niet alleen werden die oorspronkelijke bewoners, de Maori, gepakt, maar ook de arme of voor mijn part de gewone, normale mensen.
Jullie herinneren jullie nog het verhaal van Norman?
Ook over die emigranten heeft onze gids beeldend en boeiend verteld. Hij heeft tenslotte ook nog Schots, Iers, Deens en misschien zelfs wat Engels bloed in zich.
De zogenaamde New Zealand Cooperation had prachtige schilderingen, zeg maar posters, gemaakt van een land van melk en honing. Daar wilden veel arme Britten wel naar toe en een nieuw leven beginnen. Ze spaarden zo goed en kwaad als kon wat geld en konden dan van die NZ Cooperation grond kopen.
De NZ Cooperation was de instantie die de grond van de Maori voor een prikkie kocht en dan tegen een mooi prijsje weer verkocht aan de emigranten.
Dat wil zeggen, de aristocraten en mensen met geld zaten wel goed ( maar daarover straks meer). Zij bivakkeerden op de schepen naar NZ bovendeks. Daar hadden de bevoorrechten hun hut en onderkomen.
Maar het overgrote deel, dat is meer dan 90% van de emigranten moesten benedendeks in kooien van nog geen 2 vierkante meter hun reis doorbrengen.
"Leef je in" riep de gids meerdere malen. De gewone man lag namelijk niet in z'n eentje in zo'n kooi. Welnee, met 6 man/vrouw en kinderen tegelijk. En in die onverantwoord krappe ruimtes naast, boven en onder elkaar werden al die families gepropt. Het stonk als de hel. Ze hadden met elkaar een enkele pot om hun behoeften te doen, om bij ziekte in te kotsen en die pot mocht dan maar 1 keer per dag geleegd worden. Dat was natuurlijk niet naar de zin van de boven hen gestelden. Die wilden hen niet zien. Laat staan ontmoeten. Kortom, er werden gordijnen gehangen en net gedaan of ze er niet waren. Maar dat ging niet zo gemakkelijk, want de stank van beneden was ondraaglijk.
Dus als Jan met de Pet en zijn geliefden hun ene pot met z'n allen hadden geleegd en een beetje zeewater over hun gezicht hadden gewreven moesten ze snel weer naar benedendeks.
Maar, zoals gezegd, de stank was voor de mensen bovendeks nog goed te ruiken en dat kon natuurlijk niet. Daar hadden ze het volgende op gevonden. Een mix van azijn en cayennepeper werd gebrouwen en dan over de mensen benedendeks uitgegoten. Die liepen dan ook nog eens brandwonden op.
En dat dan 4 tot 6 maanden met elkaar volhouden. Dus, trouwe lezers: "Leef je in".
Bedenk dat het weinige eten dat je met elkaar moest delen ook nog eens van de ratten besnuffeld was. Hun keutels zaten gewoon in je eten. Sterker, als zo' n rat in je waterrantsoen verdronk dan kon je het water niet weggooien, want dat water was alles wat je had voor de komende 2 tot 3 weken. Pas dan kon er weer schoon water worden ingenomen in de volgende haven.

En als je dan eindelijk in NZ was aangekomen, bleek je vaak ook nog van de regen in de drup te zijn gekomen. Hoe dat zo?
Wel die Nieuw Zeeland Cooperation had je de grond verkocht in NZ. Daarvoor had je dan jaren krom gelegen en wat bleek? Die NZ Cooperation had je moeras grond verkocht of zelfs alleen maar een klif rots waarop niets kan groeien.
(Dat laatste waagden ze natuurlijk niet bij de bovendekse mensen).
En zo stapelde zich je ongemak op. Nog een wonder dat er niet een revolutie in NZ uitbrak. Maar hoogstwaarschijnlijk waren ze al helemaal murw gemaakt.

Kortom, NZ is schoon en mooi en de gids stak geen beschuldigende vinger uit. Maar wel wilde hij benadrukken dat een nieuw leven beginnen ergens in een heel ver onbekend land vaak niet zonder slag of stoot gaat. De gids, een meester verteller, vertelde een indringend verhaal. Zeker. Het waren rauwe tijden blijkt maar weer. Ik voel weer de behoefte om nog eens te stipuleren dat wij verwend zijn en een incasseringsvermogen hebben van lik-me-vestje. Althans ikzelf. Ik kan al overstuur raken als de IPad weer nukken vertoond. Maar, ik heb genoten van zijn verhaal en heb alweer meer respect voor de mensen hier. Althans voor hun vroede voorvaderen! Groet van Rob en Karinke